Conflicten hanteren
Conflicten hanteren.
Stappenplan voor conflict oplossing.
Wat is een conflict?
Een conflict is een verschil van mening. Je kunt een intern conflict hebben of een conflict met een ander. Een conflict wordt vaak zichtbaar in de vorm van gedrag. Wat ook een strijd kan zijn in je ‘innerlijke dialoog’. Ik wil vanavond thuis blijven want ik ben moe (rust) en ik wil ook naar dat feestje (vriendschap). Zo strijden twee voor mij belangrijke waarden te weten ‘rust’ en ‘vriendschap’ met elkaar.
De bron van een conflict zijn vaak twee waarden die met elkaar botsen. Het mooie van een conflict is dat het zaken duidelijk maakt. Ze hebben een verhelderende functie. Dan is het wel zaak het conflict aan te gaan ….. én op te lossen.
Hulpbronnen om een conflict op te lossen.
Bij het oplossen van conflicten komt het gebruik van bijna alle NLP technieken samen.
Het gebruik van de COACH/CRASH state, Communicatie model, Neurologische Niveaus, zintuiglijke scherpzinnigheid, de 3 waarneemposities, waarden en overtuigingen, meta programma’s, herkaderen en taal spelen allemaal een belangrijke rol om het proces effectief te kunnen begeleiden. Hoe beter je deze onderwerpen hebt geïntegreerd des te groter de kans op succes.
Tijdens het proces wil je steeds monitoren of de Interne Voorstelling, de Stemming en de Fysiologie (zie NLP Communicatie model) positief zijn omdat je anders niet vooruit komt.
Het fundament voor het oplossen.
De volgende punten zijn in ieder geval van groot belang:
- Maak rapport en dat betekent dat het oké is dat je een verschil van mening hebt én je elkaar als mens respecteert. Ook al ben je het inhoudelijk volstrekt met elkaar oneens.
- Zorg dat alle partijen in de COACH state zijn en als iemand CRASH’t dan neem je de tijd die nodig is om weer in een vermogende stemming te komen. Vaak is na een CRASH veel te leren over wat nou zo onder de oppervlakte ‘pijn’ doet en belangrijk is voor die persoon.
- Heb de intentie om er samen uit te komen. Wissel vooraf uit wat je positieve intentie is zodat dit als een ‘rode draad’ meeloopt in het proces.
Zoals je inmiddels weet modelleert NLP succesvolle modellen. Een expert in het oplossen van conflicten in partner relaties is Dr. John Gotmann. Kijk het volgende filmpje en let dan op de structuur ( het ‘hoe’ ) los van de inhoud (het ‘wat’). Welke patronen herken je in de wijze waarop John Gotmann conflicten oplost in partner relaties? In de wetenschap dat als je weet ‘hoe’ hij dat doet, je deze structuur ook in andere contexten zoals op het werk kan gebruiken. Tijd om te modelleren:
Voorbij goed en fout is een plek,
ik ontmoet je daar,
Rumi.
Oordelen is aangeleerd gedrag. Het is een functie die vanuit ons denken wordt uitgevoerd. We denken in dualiteiten. Goed-fout. Mooi-lelijk. Dag-nacht. Het boeiende is dat ons hart geen dualiteit kent. Ons hart is een en al liefde. De vraag is of jij je hart kunt openen? Voor jezelf en de ander.
Veiligheid + vertrouwen is de sleutel.
Als mensen ervaren dat ze oké zijn en ze worden gerespecteerd dan groeit veiligheid en vertrouwen (rapport). Dan wordt het mogelijk om kwetsbaar te zijn en te delen wat er achter de pijn nou zo belangrijk is. En dan gaat het bijvoorbeeld niet meer over geld maar over levensdromen, vrijheid, invloed, veiligheid, liefde, familie, jezelf mogen zijn en een bijdrage willen leveren aan de wereld.
We zitten dan op de kernwaarden en zingeving oftewel de hogere lagen van de Neurologische Niveaus. Vaak onbewust de kern van ieder mens waaruit hij of zij zichzelf tracht te beschermen als het in de knel komt. Zelfbescherming is niet tegen de ander. Het is voor jou. En als we dat leren herkennen, erkennen en van elkaar leren respecteren dan wordt het veel gemakkelijker om tot een oplossing te komen.
Stappenplan conflictoplossing.
Het stappenplan is bedoeld als een middel en niet als doel. Als de mens in een model wordt ‘gepropt’ dan gaat het meestal niet werken. Gebruik het als leidraad en volg als begeleider ook je eigen intuïtie en alle vermogens die je in je hebt om het proces in goede banen te leiden. Zo is bijvoorbeeld ‘Geweldloze Communicatie’ of ‘Clean Language’ een hele waardevolle toevoeging om een conflict op te lossen.
Begin met het einde voor ogen,
Stephen Covey
Stap 1. Verhelder de problemen in termen van hun polariteiten / tegendelen. En onderzoek op welk (neuro)logisch niveau zich de problemen voordoen.
Wat zijn de kernpunten van het conflict? Welke tegenstellingen spelen er? Welke delen bijten elkaar?
Voorbeeld: geld is vaak een bron van conflicten in relaties. De argumenten over hoe het geld te besteden spelen zich vaak af in argumentaties op de laag van gedrag.
Stap 2. Neem de meta-positie.
Zorg voor een helikopter view zodat beide partijen de verschillende standpunten van een afstand (gedisassocieerd) kunt waarnemen. De afstand kun je creëren door bijvoorbeeld met 2 flip-overs te werken of 2 A-viertjes te gebruiken waarop je tegendelen met de positieve intenties uitwerkt.
Stap 3. Bepaal de positieve intenties die ten grondslag liggen aan de polariteiten / tegendelen en breng ze in contact met elkaar.
Door middel van ‘upchunken’ achterhaal je de positieve intentie die ieder deel in dit conflict aanstuurt. Meestal merk je dat de positieve intentie op een hoger neuro logisch niveau ligt dan de laag waarop het conflict zich aandient. Vaak blijkt dat de positieve intenties niet strijdig met elkaar zijn. Zeker als je de beschouwd wat de voordelen zijn voor het systeem als geheel. Bijvoorbeeld het managen van stress leidt tot meer productiviteit, meer plezier in het werk en uiteindelijk tot een (financieel) gezond bedrijf.
Stap 4. Verkrijg overeenstemming over de allerhoogste intentie waarin beide partijen zich kunnen vinden.
Ga net zo lang door met ‘upchunken’ totdat je een positieve intentie hebt gevonden waarin beide partijen zich kunnen vinden. Laat partijen ook de positieve intentie van elkaar waarderen.
Als beide partijen vasthouden aan hun standpunt dan kom je niet tot een oplossing. Een vooronderstelling van NLP is: ‘elk gedrag heeft een positieve intentie’. Door te upchunken achterhaal je waar het nou ten dieptse echt over gaat.
Stap 5. Genereer alternatieven om de hogere intentie te vervullen.
Verken met beide partijen welke alternatieven er zijn – in plaats van het oude conflicterende gedrag – om ervoor te zorgen dat de positieve intentie kan worden gerealiseerd. Zo komen partijen vaak tot ideeën en oplossingen die beter werken dan de ‘kaas-schaaf’ methode waarbij iedereen wat water bij de wijn moet doen. Door naar de gemeenschappelijke positieve intentie te zoeken kunnen mensen makkelijker ‘out of the box’ denken en ontstaan nieuwe mogelijkheden die niet worden gecreëerd zolang mensen vasthouden aan hun oude denk kader en hun oude gedrag.
Stap 6. Verkrijg ‘commitment’ voor het plan.
Ondersteun partijen om zich te committeren aan gemaakte keuzes die zijn afgestemd met hun hogere waarden en intenties. Help ze om de hulpmiddelen en hulpbronnen te vinden zodat de nieuwe keuzes en plannen gerealiseerd kunnen worden. Doe zo nodig een ‘ecologische’ toets. Is het een win-win voor alle partijen die hiermee te maken hebben?
Stap 7. Test
Indien gewenst kun je nog samen met partijen monitoren of de gemaakte afspraken en acties goed uitpakken. Onderweg komt soms nieuwe informatie op. Maak zo nodig aanpassingen. Zintuiglijke waarneming en flexibiliteit zijn grondbeginselen van succes.Houdt daarbij altijd het doel en de win-win in gedachten.