Hoe komt gedrag tot stand?
Hoe komen gedrag en resultaten tot stand?
Mildheid is de sleutel tot verbinding en verandering.
Welk gedrag wil jij graag veranderen?
Elk mens doet de hele dag door gedrag. Opstaan, eten, sporten, hobby's, internetten, leren, werken, vergaderen, plezier maken. En ook kritisch doen, plagen, frustraties oproepen, jezelf of anderen teleurstellen en ga zo maar door.
De vraag is steeds of dat gedrag ook leidt tot gewenste resultaten. Gelukkig zijn er veel dingen die jij of een ander doet waar je blij van wordt. En er zijn vast ook wel dingen die je graag anders zou willen:
- Voel jij je wel eens onbegrepen?
- Snap je soms met de beste wil van de wereld het gedrag van een ander niet?
- Welk gedrag van een ander jou de meeste irritatie op? Is dat onbeleefd gedrag van iemand, afsnijden in het verkeer, grof taalgebruik of 'gesis' als je voorbij loopt?
- Herken je wel eens een kritisch stemmetje in jouw hoofd wat commentaar geeft op iets wat je net zelf hebt gedaan? "Nou zeg, dat had ook wel wat vriendelijker gemogen". Of: "Sukkel, nou doe je het weer"!
Eén ding heb ik de afgelopen jaren wel geleerd:
Oordelen is geen effectief middel
om te groeien als mens!
Waar hebben mensen behoefte aan?
Waar mensen behoefte aan hebben is gezien, gehoord en begrepen worden. Het is een basis behoefte van ieder mens waar we bewust dan wel onbewust naar op zoek zijn. Rutger Bregman heeft een mooi boek geschreven over het feit dat de meeste mensen deugen.
Ook al is gedrag van iemand lang niet altijd handig. Soms is gedrag zelfs volstrekt onaanvaardbaar. Dan is het zaak grenzen aan te geven, aan te spreken op gedrag en ondertussen de persoon 'heel' te laten. Respect te hebben voor het wereldmodel van de ander. Zelfs al ben je het daar volstrekt niet mee eens.
De Titanic
Heb je de film gezien? Het verhaal van de Titanic ken je vast wel. Het prachtige schip de Titanic - dat niet kon zinken - is toch gezonken door een aanvaring met een ijsberg.
Het boeiende van een ijsberg is dat het onzichtbare deel onder water vele malen groter is dan het zichtbare deel. De impact van het onzichtbare deel is enorm.
What's your story?
Welke conditioneringen heb jij?
Wij mensen hebben ook zo'n gigantisch groot, onzichtbaar deel. Ons onbewuste stuurt ons gedrag aan. We kennen het zelf vaak maar beperkt. En van andere mensen om ons heen weten we nog veel minder. Terwijl dat onzichtbare deel wel voor een groot deel bepalend is voor het gedrag van onszelf en de ander. Juist die onbekendheid met die onzichtbare delen zorgt ervoor dat we elkaar als mens regelmatig niet goed zien, horen en begrijpen.
Onbekend maakt onbemind.
Sterker nog, die onzichtbare delen zorgen er ook regelmatig voor dat we een aanvaring met een ander krijgen. Als we gaan gedachten lezen, invullen, een mening of zelfs een oordeel hebben over een ander, dan gaat het vaak mis. Check dit komische filmpje eens:
Meningen blokkeren communicatie en
vragen verbinden.
Hoe kunnen we elkaar begrijpen?
Het mooie van het NLP Communicatie Model is dat het je meer inzicht verschaft in 'hoe' gedrag tot stand komt. Het is een prachtig hulpmiddel om te onderzoeken wat maakt dat iemand doet wat hij of zij doet. Wat iemand belangrijk vindt en waar we rekening mee willen houden om elkaar te 'vinden'. Door flexibeler te worden in ons gedrag hebben we meer mogelijkheden tot onze beschikking om gewenste resultaten daadwerkelijk te realiseren.
Mensen beïnvloeden elkaar continu met (non-verbale) informatie. Vaak hebben we geen idee wat de impact daarvan is als deze informatie onder de oppervlakte wordt verwerkt. Als de informatie binnenkomt dan wordt er sowieso al heel veel weggelaten, vervormd en gegeneraliseerd. Dat doen we allemaal anders op basis van filters die net zo uniek zijn als onze vingerafdruk. Niemand filtert zo als jij!
Dan hebben we ook nog eens een aantal persoonlijke filters zoals herinneringen, overtuigingen en waarden die gevormd zijn door ons hele leven tot nu toe. Dat filteren van informatie én er zelf betekenis aan geven gaat voor het grootste deel onbewust. We creëren zo onze eigen gedachten en onze eigen werkelijkheid. Zo hebben we allemaal onze eigen subjectieve werkelijkheid.
In de loop van de opleiding worden de persoonlijke filters steeds verder uitgediept. Ook komt er nog een apart artikel met een paar wetenschappelijke onderzoeken. Zo zijn mensen onbewust op zoek naar bevestiging van hun eigen 'filters' en laten we ons ook vaak leiden door stereotypes. De impact hiervan op ons model van de wereld is enorm.
Waarom doen mensen wat ze doen?
Mensen doen dingen om hun redenen, niet om jouw redenen!
Veel mensen begrijpen regelmatig hun eigen gedrag niet eens. Laat staan dat van een ander. Om onszelf en anderen beter te begrijpen vraagt: onderzoeken, vragen stellen, de dialoog open houden. Zodat we onszelf en de ander beter leren kennen. Vraag jezelf of de ander eens: "Met welke bedoeling doe ik dit of doe jij dat"?
Zodra we een oordeel geven over onszelf of de ander dan komt er 'verkramping' in de communicatie. En gaan de overlevings mechanismen 'fight, flight or freeze' in werking. Het stress peil gaat omhoog en de CRASH State ( zie artikel 3.4) ligt op de loer. De verbinding met onszelf en anderen gaat verloren.
Het is makkelijk om mensen in hokjes te stoppen. Het creëert een schijn veiligheid. Veel waardevoller is het om vragen te stellen. Zodat we elkaar beter leren kennen.
Wie zou jij wat willen vragen?