Hoe re-presenteer jij de werkelijkheid?
Spreek jij duidelijke taal? Stel je gaat op vakantie naar Spanje. De Spaanse taal heb je nooit geleerd. Wat doe je dan? De kans is groot dat je het in het Engels probeert. En als je geluk hebt dan tref je een Spanjaard die ook het Engels beheerst. Als dat niet zo is dan kunnen er grappige taferelen ontstaan. Ik heb wel eens iemand op een terras in Spanje in het Nederlands ‘twee bier’ horen bestellen. De ober begreep het niet waarop de Nederlander met een luidere stem opnieuw ‘twee bier’ bestelde. Met 2 vingers omhoog! Ook dat maakte het niet duidelijk. Waarop de bestelling nog een keer werd gedaan in het Nederlands met een nog hardere stem. TWEE BIER. Helaas, het maakte geen verschil.
Heb je het ook wel eens meegemaakt dat mensen harder gaan praten als ze niet worden begrepen? Bij ruzies gebeurt dat regelmatig. Mensen voelen zich niet gehoord, gezien en begrepen en gaan vaak onbewust uit frustratie harder praten. Tot schreeuwen aan toe. En is dat de oplossing van het probleem? Vaak gaat het juist van kwaad tot erger.
Een hilarisch filmpje over een taalbarrière komt uit Fawlty Towers:
Als mensen uit een ander land komen en een andere taal spreken dan begrijpen we wel dat we ‘moeten’ afstemmen. Gebruikt iemand een dialect wat jou onbekend is dan ga je ook schakelen naar iets gemeenschappelijks. Om een spraakverwarring te voorkomen. Zelfs als we allebei algemeen beschaafde Nederlands spreken kunnen we toch de mist in gaan. Omdat mensen verschillende representatie systemen gebruiken om hun ervaringen weer te geven.
Zo heb ik eens meegemaakt dat ik een horecagelegenheid binnenstapte en een vrouw achter de bar meteen tegen mij begon te klagen. “Hij ziet gewoon niet wat ik zeg“, zei ze in een rap tempo tegen me. Ze zag er prachtig uit. Mooie kleuren en allemaal perfect op elkaar afgestemd. Met bijpassende accessoires was het een plaatje om te zien. Deze dame had het over haar collega die tot taak had de tafels af te ruimen. De beste man liep rond in een oude spijkerbroek en een vaal T-shirt. “Tja, als het maar lekker zit zodat ik rustig mijn werk kan doen. Voor mij is het vooral van belang dat ik me er goed bij voel.”, zei de man.
Representatie systemen geven onze ervaring weer.
Re-presentatie systemen zijn manieren waarop we onze zintuiglijke ervaring aan onszelf weergeven. Het is een re-presentatie die onze subjectieve werkelijkheid kleurt. We kunnen zien, horen, voelen, ruiken en proeven. Aan wat we waarnemen met onze zintuigen geven we weer betekenis door middel van woorden ( auditief digitaal). Mensen hebben daar in meer of mindere mate een voorkeur in. Zo zijn er voorkeuren voor:
- Visueel – zien veel, praten vaak sneller en de handgebaren zijn vaak hoger
- Auditief – horen veel, praten vaak regelmatiger en de handgebaren zitten meer in het middengebied
- Kinestetisch – voelen veel, praten vaak langzamer en de handgebaren zitten lager.
- Auditief digitaal – is een voorkeur voor (logische) denkwoorden en dat is een aangeleerd systeem.
Welk re-presentatiesysteem heeft jouw voorkeur?
Op basis van onze voorkeur voor een re-presentatie systeem gebruiken we meestal meer woorden die daarbij passen als we communiceren. NLP noemt dat predikaten.
Visuele voorbeelden zijn: kleur, prachtig, mooi, schitterend.
Auditieve voorbeelden zijn : harmonie, klank, zingen, zeggen.
Kinesthetische voorbeelden zijn: temperatuur, gevoel, beweging, vastpakken en aanraken.
Auditief digitale voorbeelden zijn: analytisch, denken, op een rijtje zetten, staafdiagrammen.
Veel mensen gebruiken afwisselend alle representatie systemen door elkaar. Problemen ontstaan als twee mensen bijvoorbeeld allebei een sterke en andere voorkeur hebben voor een specifiek representatie systeem.
Effectiever communiceren doe je zo!
Virginia Satir, een zeer succesvolle Amerikaanse gezinstherapeute en rolmodel voor NLP, “vertaalde” vaak tussen partners die in een huwelijks crises zaten van het ene naar het andere representatie voorkeurssysteem. Zodat partners elkaar beter leerden begrijpen. Hoor je wat ik zeg? Zie je het zitten? Voelt het goed?