Modelleren van succesvolle mensen

Je kunt van iedereen wat leren

Vaardigheden zijn leerbaar en overdraagbaar.

Als twee mensen samenkomen en een Euro uitwisselen,

dan gaan ze daarna allebei naar huis met een Euro.

Als dezelfde twee mensen samenkomen en een idee uitwisselen,

dan gaan ze allebei naar huis met twee ideeën,

vrij naar Thomas Jefferson.

Deze uitspraak van Thomas Jefferson geeft uitdrukking aan het enorme potentieel van modelleren. Uitgangspunt is dat als een ander iets kan, jij en ik het ook kunnen leren.

Wat is modelleren?

Modelleren is een vaardigheid waarbij de structuur in kaart wordt gebracht van experts die ergens succesvol in zijn. Zo verkrijg je een model over 'hoe' iets werkt.

Als jij ergens heel goed in bent en ik nog niet dan zijn belangrijke vragen:

• Hoe doe jij wat je doet?
• Hoe doe ik het?
• Wat zijn de verschillen tussen jou en mij?
• Wat is het verschil dat het verschil maakt?

De focus ligt op hoe iemand doet wat hij of zij doet. Als ik achterhaal hoe jij doet wat je doet dan heb ik de keuze om mijn gedrag aan te passen. De kunst is om de essentie eruit te halen zodat het gewenste resultaat wordt bereikt. Een schatting is dat zo'n 80 tot 90% van wat een expert doet niet van essentieel belang is voor het behalen van het gewenste resultaat. Vandaar de zoektocht naar: 'het verschil dat het verschil' maakt.

Door te experimenteren met nieuwe input kan ik groeien in mijn vaardigheden. Je hoeft het wiel niet steeds opnieuw uit te vinden. Je mag ook gebruik maken van wat een ander al heeft ontwikkeld.

Van wie wil jij wat leren?

Hoe werkt modelleren?

Modelleren is een proces waarbij de vermogens van een expert leerbaar en overdraagbaar worden gemaakt. Richard Bandler en John Grinder zijn de grondleggers van modelleren en daarmee van NLP. Zij startten hun zoektocht naar de effectiviteit en het succes van Frits Perls (Gestalt), Virginia Satir (Gezinstherapie) en Milton Erickson (Hypnose). Ze leerden door zich te identificeren met hun gedrag.

Het Wordfeud woord is: diepe trance-identificatie. In trance namen ze de persoonlijkheid van iemand anders aan. Eenmaal uit trance werd de ervaring in proces stappen beschreven. Zo werd de structuur leerbaar en de vaardigheid overdraagbaar.

Welke mogelijkheden biedt modelleren?

In de loop der jaren zijn talrijke succesvolle personen gemodelleerd. Zo staan er ruim 350 technieken in "the Big Book of NLP" en dat is nog maar het topje van de ijsberg. De mogelijkheden zijn onbeperkt. Zo kun je bijvoorbeeld leren om makkelijk contact te maken, conflicten op te lossen, bewust stemmingen te veranderen, effectief te communiceren, van een pollen allergie af te komen, trauma's te verwerken en nog veel meer.

In de loop van deze opleiding - en het vervolg daarop - komen er een aantal aan bod. De structuur van contact maken - Rapport in NLP jargon - is super waardevol om te leren. In het vervolg is de Disney Strategie één van mijn favorieten. Het is een ijzer sterk 'recept' om afwisselend de rollen van Dromer, Realist en Criticus te gebruiken zodat ideeën met succes worden gerealiseerd.

Na-apen is de mens eigen.

Imiteren zit in ons zenuwstelsel ingebakken. Van kinds af aan doen we - vaak automatisch - na wat we anderen zien doen. Om te beginnen met onze ouders. Let maar eens op wat een 'leermachines' baby's zijn in deze vrolijke compilatie:

Het boeiende van na-apen is dat het meestal onbewust gebeurt. Zonder nadenken, gewoon doen. Daarom leren kinderen ook zo snel en zo veel. Toch zijn er ook twee belangrijke kanttekeningen om te maken:

1. Kinderen nemen onbewust ook onhandig gedrag over van ouders / rolmodellen. Zo heb ik bijvoorbeeld onbedoeld geleerd mijn boosheid in te slikken.

2. Kinderen leren niet wat ouders niet voordoen. Waardoor veel van onze mogelijkheden (nog) niet worden benut. Vandaar bij herhaling de 'one-liner' van Milton Erickson:

"je kunt veel meer dan je denkt dat je kunt".

Uit onderzoek blijkt dat de hersencellen van een pasgeboren baby in de eerste maanden na de geboorte afhankelijk van de invloeden uit de omgeving verschillend groeien. Zo ontwikkelt ieder mens zich anders.

Ben jij nog aan het verwonderen?

Onze denkwijze wordt vaak beperkt omdat we geen alternatieven voorhanden hebben. Door het gebrek aan keuze mogelijkheden wordt onze bewegingsvrijheid ingeperkt. Het leuke is dat het modelleren van succesvolle of experts ons alsnog die keuze geven.

De beperkingen die we ervaren 

zijn de mogelijkheden

die we nog niet hebben ontwikkeld!

De wereld gaat niet ten onder aan een gebrek aan wonderen,

maar door een gebrek aan verwondering.

Door je te verwonderen zoals een kind dat nog in zijn puurheid de wereld aan het ontdekken is, kom je bij je ongekende vermogens. Zo is ook de titel van één van de boeken van de bekende inspirator Tony Robins. De expert in hypnotherapie Milton Erickson zei ook regelmatig:

"Je hebt alle hulpbronnen al in huis”. 

Een mens ontwikkelt zich vanuit de houding van verwondering, open en nieuwsgierig zijn en veel experimenteren. Het vraagt om het Vrije Kind in ons de ruimte te geven en in de huid van het model te kruipen. Om vervolgens te gaan doen wat de ander zo succesvol doet.

1. Wat is het verschil dat het verschil maakt?

Zo ontdekten Richard Bandler en John Grinder dat de manier van werken van Fritz Perls en Virginia Satir een ‘magische’ structuur had. In het allereerste NLP boek de ‘Structuur van de Magie’ hebben ze deze structuur over meta taal patronen beschreven. Het is een hulpmiddel om communicatie te verhelderen. Iedereen kan deze taalpatronen nu leren.

Door deze therapeuten als model te nemen, legden Richard Bandler en John Grinder de basis voor NLP. Het resultaat van modelleren is dat vele vaardigheden en technieken nu gemakkelijk leerbaar en overdraagbaar zijn.

Naast de strategie - hoe doe je wat je doet - spelen meer factoren een rol om te leren. Tegenwoordig hoor je veel mensen praten over de 'why' van Simon Sinek.

Waarom doe je wat je succesvol doet? Waarom is het belangrijk voor jou en wat draagt het bij aan een ander? Waarden en overtuigingen spelen een belangrijke rol bij leren. Het zorgt voor motivatie en het vertrouwen dat je jezelf iets eigen kunt maken. Ook de wijze waarop je informatie verwerkt heeft invloed. In het onderwerp 'meta-programma's' wordt daar dieper op ingegaan.

Denk je dat je niet kunt tekenen?

Iets verderop in de training komt het onderwerp overtuigingen uitgebreider aan bod. Alvast een tipje van de sluier. Ooit heb ik op de lagere school een prijs gewonnen met tekenen. Ik had een 'spekjesberg' getekend met als ik me goed herinner levende mensen en dieren erop. Na de lagere school ben ik gestopt met tekenen. Weet je waarom?

Ik ben mezelf gaan vergelijken met mijn oudere zus die én veel talent heeft én op de middelbare school les kreeg in bijvoorbeeld perspectief tekenen. Ik vond haar beter. Op basis daarvan heb ik de conclusie getrokken dat ik niet goed kan tekenen.

Een beperkende overtuiging waarvan ik nu weet dat ik deze kan veranderen. Een goed begin is een expert die me verder helpt om mijn tekenvaardigheid te ontwikkelen. Dit is het resultaat van 15 minuten meedoen volgens het stappenplan van de expert.

Wil je ook een volgende stap zetten in het leren tekenen van cartoons! Of zelfs cartoon tekenaar worden en daar je werk van maken? Alles begint met een eerste stap. Dus al je zin hebt pak pen en papier en .......................................... gaan:

Ik ben benieuwd wat je ervan hebt gemaakt. Zou leuk zijn als je nu met een 'big smile' zit te kijken naar wat je net hebt getekend. Als je weet 'hoe' iets te doen dan gaat leren ineens veel sneller en makkelijker.

Meer voorbeelden van succesvolle strategieën van experts vind je terug in de module Strategieën in NLP en meer - Practitioner. Met leuke, korte video's over bijvoorbeeld het herinneren van informatie.